İnsanda Kan Grupları (Rh Faktörü) - 10. Sınıf Biyoloji

İnsanda Kan Grupları

Rh Faktörü

  • *Rh olarak kısaltılan bir proteini kan hücrelerinde taşıyan bireyler Rh+ , taşımayan bireyler ise Rh- olarak tanımlanır.
  • *Rh+ özelliği Rh- özelliğe baskındır.
  • *Rh+ olan bireyin genotipi; RR veya Rr, Rh- olan bireyin genotipi; rr olur. 
  • *Rh+ kan taşıyan bir kişi Rh antijenine sahip olduğundan Rh antikoru üretmez. Rh- kişilerde ise Rh antijeni bulunmaz.

Rh Kan Alış Verişi

  • *Kan alış verişini etkileyen bir karakterdir.
  • *İdeal olan, herkesin kendi grubuyla kan alış verişi yapmasıdır.
  • *Rh(-) kan grubu Rh(+) kan grubuna kan verirken, Rh(-) kan grubu Rh(+) kan grubundan kan alamaz.

Kan Uyuşmazlığı ( Eitroblastosis Fetalis)


Annenin Rh(-) olduğu durumlarda çocuk Rh(+) kan grubuna sahip ise anne ile çocuk arasında kan uyuşmazlığı görülebilir.

Anne karnındaki bebeğin kanında Rh antijenleri bulunur.

Plasenta, Rh antijeninin anne kanına geçişini engeller. Ancak doğuma yakın evrelerde plasentanın geçirgenliğinin artması ya da plasentadaki kılcal damarların çatlaması durumunda Rh antijeni annenin kanına geçer ve anne bu antijene karşı antikor üretir. Oluşan antikorlar yine plasenta yoluyla fetüs kanına karışarak fetüsün alyuvarlarını parçalar. Bu olaya Eitroblastosis Fetalis ya da kan uyuşmazlığı denir.

Fetüs alyuvar eksikliğinden dolayı kansız kalır ve alyuvar parçalanması ile oluşan maddelerden dolayı sarılık olur. Parçalanan alyuvar miktarına bağlı olarak kan uyuşmazlığı , düşük hatta ölüme neden olabilir.

Birinci bebekler genelde sağlıklı doğar çünkü annenin antikor üretmesi bir süreyi kapsar ve bu arada bebek doğar.

Ancak ikinci ve daha sonraki hamileliklerde kan uyuşmazlığı görülme olasılığı çok yüksektir. Çünkü antijeni tanıyan anne kanı kısa sürede antikor oluşturur.

Kan uyuşmazlığı görülen bebeklerin kanı Rh antikoru içermeyen Rh- kanla değiştirilir.

İlk doğumdan sonra 48-72 saat içinde anne kanına verilen bir ilaçla antikor etkisiz duruma getirilmektedir.




Bu blogdaki popüler yayınlar

Hücre Döngüsü (İnterfaz Evresi) - Biyoloji 10. Sınıf

Resim
Hücre Döngüsü Yeni bölünmüş bir hücrenin, tekrar bölününceye kadar geçirmiş olduğu evreye Hücre Döngüsü  denir. Hücre bölünmesi hücre döngüsünün bir parçasıdır. Hücre döngüsü, İnterfaz ve Mitotik Evre olmak üzere 2 kısma ayrılır. İnterfaz Evresi Hücre döngüsünün en uzun kısmıdır. Yeni oluşmuş bir hücrenin büyüyüp , gelişip yeni bir bölünmeye hazır oluncaya kadarki geçen evredir. G1,S ve G2 evreleri olmak üzere 3 evreye ayrılır. G1 Evresi ATP sentezi hızlanır. RNA ve Protein sentezi artar. Metabolizma hızı maksimum seviyeye ulaşır. Bu evrede hücreye komut verilerek bölünme başlar. **Hücre bölünmesini tamamladıktan sonra ya yeni bir hücre döngüsüne girer, ya da farklılaşarak yeni hücreler oluşturur. Mesela;  Kemik iliği hücreleri farklılaşarak alyuvar hücrelerine dönüşür.** S Evresi DNA'nın kendini eşlediği (Replikasyon) evredir. Metabolizma hızı aynen G1 evresindeki gibidir. Bu evrenin sonunda kromatit sayısı kardeş kromatitlerin oluşumu ...
Devamı

Hücre Bölünmesi (Hücre bölünmesinin sebepleri) - 10. Sınıf Biyoloji

Resim
Hücre Bölünmesi (Hücre bölünmesinin sebepleri) *Hücreler de canlılar gibi meydana gelir,büyür,gelişir ,ürer ve ölürler.  *Hücre bölünmeleri tek hücrelilerde üremeyi sağlarken, çok hücreli canlılarda büyüme,yenilenme ve onarılmayı sağlar. Hücre Bölünmesinin Sebepleri 1- Yüzey (Hücre Zarı) / Hacim (Sitoplazma) oranının bozulması Hücre zarı ile sitoplazma miktarı aynı şekilde artmaz. Yüzey r2 şeklinde artış gösterirken, hacim r3 şeklinde artar. Zamanla hücreye madde alış verili yetersizleşerek sorun haline dönüşür. Hücre bölünme gerçekleştiremezse , hücre patlayabilir. Bu nedenler ile hücre bölünerek hacmini küçültür. 2- Çekirdek/Sitoplazma oranının bozulması Sitoplazma arttıkça, çekirdeğin yönelttiği alan artar. Bu durum, hücrede daha fazla şifreye, protein sentezine , enzim üretimine neden olur. Zamanla hücre bu sentez reaksiyonlarını gerçekleştiremez hale gelir. Bu nedenle hücre bölünerek sitoplazma miktarını azaltır. 3- DNA Miktarlarının 2 katı...
Devamı