İnsanda Kan Grupları (A-B-0 Sistemi) - 10. Sınıf Biyoloji

İnsanda Kan Grupları


İnsanda kan grupları A-B-0 sistemi , Rh sistemi ve MN sistemi olmak üzere 3 sistem ile kontrol edilir.


AB0 Sistemi



  • *İnsanlar A-B-0 kan grubu sistemini belirleyen A,B ve 0 olmak üzere 3 alel gen bulunur. 
  • *Her insanda bu karakter bakımından sadece iki alal gen vardır. (AA,AB,00,AB,A0,B0)
  • *İnsanlarda kan grubu, alyuvar zarının yüzeyinde bulunan antijenlere göre belirlenir.
Antijen: Canlılarda genler tarafından sentezlenen bazı proteinler, diğer canlıların bazıları için yabancı özellik gösterir. Canlı bu yabancı proteine karşı antikor oluşturur. Böyle antikor oluşumuna sebep olan proteinlere aglütinogen (Antijen ) denir.

Örneğin bir insanın alyuvarının yüzeyinde;

  1. *A proteini (antijeni , aglütinojeni ) varsa o kişi A grubu,
  2. *B proteini ( antijeni , aglütinojeni ) varsa o kişi B grubu,
  3. *A ve B proteini ( antijeni , aglütinojeni ) varsa o kişi AB grubu,
  4. *Antijen yok ise o kişi 0 kan grubu kana sahiptir.
Bu dört farklı kan grubunun oluşumunu A, B , 0 genleri sağlar.

Antikor: Antijenler tabancı özellikteki bir canlıya verilirse, bu maddelere karşı yine protein yapıda çökelticiler üretir. Bunlara da aglütinin ( Antikor ) denir. Bu moleküller bağışıklık ve savunma sisteminin de önemli elemanlarıdır.

Çökelme ( Aglütinasyon ) : Uygun olmayan kan nakillerinde , kan serumunda bulunan antikorlar alyuvarları birbirine yapıştırıp bağlayarak çökelmelerini sağlarlar. Buna aglütinasyon (çökelme) denir.

A antijeni + A antikoru = Çökelme
B antijeni + B antikoru = Çökelme

Bu çökelme damarları tıkayabilir. Bunun sonucu olarak bireyde ani şoklar ve ölüm görülebilir.

*Antijen plazma zarında, antikor san serumunda bulunur.*

İnsanlar arasında kan nakillerinde vericinin antijeni ile alıcının antikorları dikkate alınır. Vericiden alıcıya aktarılan antijenler alıcının antikoru ile tepkimeye girmezse kan vermede sakınca görülmez.

Kan nakilleri sırasında ortaya çıkan kan uyuşmazlığında her zaman alıcının antikorları vericiden aktarılan alyuvarları kümeleştirip çöktürür.

Kan grupları arasında en uygun kan alışverişi her bireyin kendi grubu ile yaptığı alışveriştir. Bu durumda hiç çökelme olmaz.

Kan veren canlının antijeni ile alan canlının antikoru uyuşmamalıdır. Uyuşursa tam çökelme görülür.

Verici kanın antikoru , alıcı kanın antijenini çöktürürse buna yarı çökelme denir.



Bu blogdaki popüler yayınlar

Hücre Döngüsü (İnterfaz Evresi) - Biyoloji 10. Sınıf

Resim
Hücre Döngüsü Yeni bölünmüş bir hücrenin, tekrar bölününceye kadar geçirmiş olduğu evreye Hücre Döngüsü  denir. Hücre bölünmesi hücre döngüsünün bir parçasıdır. Hücre döngüsü, İnterfaz ve Mitotik Evre olmak üzere 2 kısma ayrılır. İnterfaz Evresi Hücre döngüsünün en uzun kısmıdır. Yeni oluşmuş bir hücrenin büyüyüp , gelişip yeni bir bölünmeye hazır oluncaya kadarki geçen evredir. G1,S ve G2 evreleri olmak üzere 3 evreye ayrılır. G1 Evresi ATP sentezi hızlanır. RNA ve Protein sentezi artar. Metabolizma hızı maksimum seviyeye ulaşır. Bu evrede hücreye komut verilerek bölünme başlar. **Hücre bölünmesini tamamladıktan sonra ya yeni bir hücre döngüsüne girer, ya da farklılaşarak yeni hücreler oluşturur. Mesela;  Kemik iliği hücreleri farklılaşarak alyuvar hücrelerine dönüşür.** S Evresi DNA'nın kendini eşlediği (Replikasyon) evredir. Metabolizma hızı aynen G1 evresindeki gibidir. Bu evrenin sonunda kromatit sayısı kardeş kromatitlerin oluşumu ...
Devamı

Hücre Bölünmesi (Hücre bölünmesinin sebepleri) - 10. Sınıf Biyoloji

Resim
Hücre Bölünmesi (Hücre bölünmesinin sebepleri) *Hücreler de canlılar gibi meydana gelir,büyür,gelişir ,ürer ve ölürler.  *Hücre bölünmeleri tek hücrelilerde üremeyi sağlarken, çok hücreli canlılarda büyüme,yenilenme ve onarılmayı sağlar. Hücre Bölünmesinin Sebepleri 1- Yüzey (Hücre Zarı) / Hacim (Sitoplazma) oranının bozulması Hücre zarı ile sitoplazma miktarı aynı şekilde artmaz. Yüzey r2 şeklinde artış gösterirken, hacim r3 şeklinde artar. Zamanla hücreye madde alış verili yetersizleşerek sorun haline dönüşür. Hücre bölünme gerçekleştiremezse , hücre patlayabilir. Bu nedenler ile hücre bölünerek hacmini küçültür. 2- Çekirdek/Sitoplazma oranının bozulması Sitoplazma arttıkça, çekirdeğin yönelttiği alan artar. Bu durum, hücrede daha fazla şifreye, protein sentezine , enzim üretimine neden olur. Zamanla hücre bu sentez reaksiyonlarını gerçekleştiremez hale gelir. Bu nedenle hücre bölünerek sitoplazma miktarını azaltır. 3- DNA Miktarlarının 2 katı...
Devamı