Hücre Bölünmesi (Hücre bölünmesinin sebepleri) - 10. Sınıf Biyoloji
Hücre Bölünmesi (Hücre bölünmesinin sebepleri)
- *Hücreler de canlılar gibi meydana gelir,büyür,gelişir ,ürer ve ölürler.
- *Hücre bölünmeleri tek hücrelilerde üremeyi sağlarken, çok hücreli canlılarda büyüme,yenilenme ve onarılmayı sağlar.
Hücre Bölünmesinin Sebepleri
1- Yüzey (Hücre Zarı) / Hacim (Sitoplazma) oranının bozulması
Hücre zarı ile sitoplazma miktarı aynı şekilde artmaz.
Yüzey r2 şeklinde artış gösterirken, hacim r3 şeklinde artar.
Zamanla hücreye madde alış verili yetersizleşerek sorun haline dönüşür.
Hücre bölünme gerçekleştiremezse , hücre patlayabilir.
Bu nedenler ile hücre bölünerek hacmini küçültür.
2- Çekirdek/Sitoplazma oranının bozulması
Sitoplazma arttıkça, çekirdeğin yönelttiği alan artar.
Bu durum, hücrede daha fazla şifreye, protein sentezine , enzim üretimine neden olur.
Zamanla hücre bu sentez reaksiyonlarını gerçekleştiremez hale gelir.
Bu nedenle hücre bölünerek sitoplazma miktarını azaltır.
3- DNA Miktarlarının 2 katına çıkması
Tüm vücut hücrelerinde kromozom sayısı(2n) ve DNA miktarı sabittir.Bu miktar hücre bölünmeleri hazırlık evresi haricinde değişmez.
Hücre bölünmeye hazırlandığı evrede DNA kendini eşleyerek hücredeki DNA miktarının 2 katına çıkmasına neden olur.
DNA miktarının 2 katına çıkması hücrenin bölüneceğinin bir kanıtıdır.
Bu durumda hücre hacmi ne olursa olsun hücre bölünerek , DNA miktarını yarıya indirerek oranı korur.
4- Hormonlar ve Kansorejen Maddeler
Bazı hormonlar hücre bölünmesini tetikleyerek hücrelerin topluca bölünmesine neden olurlar.
STH (Büyüme Hormonu) , FSH (Folikül Uyarıcı Hormon) , Östrojen ve Androjen insan ve hayvanlarda etkilerini gösterir.
Bitkilerde Oksin , Giberillin ve sitokinin hücre bölünmesini hızlandırıcı yönde etki yaparken, absisik asit hücre bölünmesine olumsuz yönde etki yapar..
