Eşeysiz Üreme Tipleri - 10. Sınıf Biyoloji
Eşeysiz Üreme Tipleri
1) Bölünerek Üreme
Bakteri , amip , paramesyum , öglena gibi tek hücreli canlılarda görülen eşeysiz üreme şeklidir. Amipte bölünme hücrenin her yönüne , öglena da boyuna , paramesyumda ise enine gerçekleşir.
2) Tomurcuklanarak Üreme
Ana canlı üzerinde meydana gelen bir çıkıntının gelişerek yeni bir birey oluşturması olayıdır. Bira mayası , hidra , sünger , mercanlar tomurcuklanma ile ürerler . Ana canlı üzerindeki çıkıntı ana canlıdan ayrılmaz ise koloniler oluşur.
3) Spor ile Üreme
Sporlar sağlam yapılı örtülü olan elverişsiz şartlara dayanıklı üreme hücreleridir. Su yosunu , kara yosunu , eğrelti otları , mantarlar ve sıtma parazitlerinde spor ile eşeysiz üreme gözlenir.
4) Vejetatif Üreme
Yüksek yapılı bitkilerde görülen eşeysiz üreme şeklidir. Ana canlıdan koparılan bir canlının gelişerek yeni bir birey oluşturması olayıdır. Kavak , söğüt , menekşe gibi bitkilerde çelikle üreme ; patates , soğan , yer elması gibi bitkilerde yumru gövde ile üreme ; çilek , sarmaşık gibi bitkilerde sürünücü gövde ile üreme , vejetatif üreme şekillerindendir . Bunların yanı sıra bitkilerin bölünür özelliğine sahip hücrelerin alınıp besin ortamında çoğaltılması ile doku kültürüyle üreme gerçekleşir.
5) Rejenerasyon ile Üreme
Her hangi bir şekilde doku kaybına uğramış alanın aynı cins uyumlu dokularla doldurulmasına denilmektedir. Hayvanlardan örnek vermek gerekirse kertenkelelerin kuyrukları koptuğunda o alanı tekrar doldurabildikleri görülür. İnsanlarda deri, mukoza, damarlar ve kemikler kendilerini en iyi yenileyebilen organlardır. Kas, akciğer ve özellikle de sinir hücreleri kendilerini yenileyemezler. Bu alanlarda ölen hücrelerin yerini sikatris adını verdiğimiz hücreler alır ve organın çalışmasında düşüklük görülür.